Το μωρό μας, μπορεί να δίνει την εντύπωση πως οι αισθήσεις του δεν είναι ικανές να δεχτούν ερεθίσματα από το εξωτερικό περιβάλλον και πως δεν έχει την ικανότητα της επικοινωνίας μιας και όσο είναι ακόμα βρέφος, μονάχα τρώει και κοιμάται.
Ωστόσο, από τη στιγμή που έρχεται στον κόσμο, παρόλο που είναι φυσικά ακόμα ανώριμο κοινωνικά, αρχίζει να διαμορφώνει τις πρώτες του σχέσεις. Μεγαλώνοντας, αυξάνει ο βαθμός της ωριμότητάς του και αρχίζει πια να διαμορφώνει τα πρώτα μέσα επικοινωνίας με το περιβάλλον του.
Πώς επικοινωνεί το μωρό μας με εμάς
Όπως εμείς χρησιμοποιούμε τόσο λεκτικά όσο και μη λεκτικά μέσα για να επικοινωνήσουμε, το ίδιο συμβαίνει και με το μωρό. Αφού ακόμα δεν μπορεί να μιλήσει, προσπαθεί να επικοινωνήσει μαζί μας είτε με λεκτικό τρόπο που εμείς δεν καταλαβαίνουμε είτε με μη λεκτικό. Τα βασικά επικοινωνιακά του «όπλα» είναι:
- Το βλέμμα
- Το κλάμα
- Το χαμόγελο
Οι λόγοι για τους οποίους το μωρό προσπαθεί να επικοινωνήσει μαζί μας είναι πολλοί. Μπορεί να θέλει να φάει, να θέλει άλλαγμα, να νυστάζει, να βαριέται κλπ. Εκτός όμως από την κάλυψη των βιολογικών του αναγκών, μπορεί απλά να θέλει να έρθει σε επαφή μαζί μας, να ψυχαγωγηθεί και να νιώσει συναισθηματική ασφάλεια.
Ως προς την ομιλία
Τα μωρά παράγουν ήχους, οι οποίοι καθώς οι μήνες περνούν μοιάζουν όλο και περισσότερο στη μητρική τους γλώσσα. Αυτή η ικανότητα, όμως, δεν θα μπορέσει να αναπτυχθεί άμεσα και κατά συνέπεια ο λόγος του δεν θα μπορέσει να εξελιχθεί, αν δεν ενισχύεται από τα ερεθίσματα που παίρνει μέσω της ακοής του, δηλαδή μέσω της δικής μας ομιλίας.
Αξίζει να σημειωθεί πως το μωρό μαθαίνει την ομιλία πολύ πριν αρχίσει να μιλάει. Ακόμα και πριν γεννηθεί καταγράφει τις λέξεις που ακούει. Εξού και είναι πολύ σημαντικό να μιλάμε στο μωρό μας – την ώρα του γεύματος ή την ώρα που το αλλάζουμε, την ώρα του μπάνιου, την ώρα του παιχνιδιού.
Ονομάστε τα αντικείμενα που βλέπει και εξηγήστε του τι μπορούμε να κάνουμε με αυτά. Σιγά σιγά θα αρχίσει να ανταποκρίνεται στο επικοινωνιακό σας κάλεσμα. Το σημαντικότερο όμως είναι πως με το να του μιλάτε νιώθει πως είναι πολύ σημαντικό για εσάς και αισθάνεται ακόμα μεγαλύτερη ασφάλεια.
Επικοινωνιακά ορόσημα
Το μωρό:
- 6 εβδομάδων αρχίζει να ανταποκρίνεται στο χαμόγελο και στην ομιλία μας.
- 2 μηνών αρχίζει να προσθέτει όλο και περισσότερους ήχους στο λεξιλόγιό του.
- 3 μηνών απαντά σε αυτά που ακούει, πάντα βέβαια με τις δικές του λεξούλες.
- 3-6 μηνών μπορεί να καταλάβει τι σημαίνει το «όχι».
- 1 έτους αρχίζει να συνδέει τις λέξεις με τα αντικείμενα.
- 18 μηνών ενώνει τις λέξεις που ήδη ξέρει και δημιουργεί καινούριες.
- 2 ετών γνωρίζει χίλιες έως δύο χιλιάδες λέξεις, οι οποίες ξέρει τι ακριβώς σημαίνουν.
