Στους 23 αυξήθηκαν οι θάνατοι από διεισδυτικό στρεπτόκοκκο από τις αρχές του 2023 μετά τον θάνατο ενός εννιάχρονου κοριτσιού στο Διδυμότειχο. Τα 11 από τα θανατηφόρα περιστατικά αφορούσαν παιδιά, την ομάδα που κινδυνεύει περισσότερο από τη βακτηριακή λοίμωξη.
Από τις αρχές του περασμένου έτους έχουν αναγνωριστεί 94 περιστατικά, όπως ανακοίνωσε ο ΕΟΔΥ, αν και επισήμανε ότι ο κίνδυνος για τον γενικό πληθυσμό παραμένει χαμηλός.
Τι είναι ο στρεπτόκοκκος
Η λοίμωξη προκαλείται από τον «στρεπτόκοκκο τον πυογόνο» (Streptococcus pyogenes), ένα κοινό μικρόβιο που ζει στον φάρυγγα και το δέρμα πολλών ανθρώπων χωρίς να προκαλεί συμπτώματα.
Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει μια ποικιλία λοιμώξεων, από ήπια φαρυγγίτιδα και αμυγδαλίτιδα μέχρι οστρακιά και θανατηφόρο βακτηριαιμία, ανάλογα με την περιοχή του σώματος που προσβάλλει.
Εμβόλιο δεν υπάρχει και το καλύτερο μέσο πρόληψης είναι το πλύσιμο των χεριών και η αποφυγή της σωματικής επαφής με ασθενείς και τα αντικείμενά τους.
Το παιδί που απεβίωσε στην Ελλάδα διαγνώστηκε με διεισδυτικό στρεπτόκοκκο Α (iGAS), σοβαρή αλλά σπάνια ασθένεια που εκδηλώνεται όταν το βακτήριο περάσει στην κυκλοφορία του αίματος.
Απότομη αύξηση των κρουσμάτων iGAS καταγράφηκε πέρυσι στη Βρετανία, όπου οι 38 από τους 260 θανάτους αφορούσαν παιδιά, καθώς και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γαλλία και η Ισπανία, σύμφωνα με το ECDC.
Η αιτία της ασυνήθιστης αύξησης παραμένει ασαφής, ωστόσο το φαινόμενο ενδεχομένως σχετίζεται με τη μετα-πανδημική έξαρση της γρίπης και του συγκυτιακού αναπνευστικού ιού (RSV), λοιμώξεων που αυξάνουν τον κίνδυνο επιπλοκών από στρεπτόκοκκο.
Η ανακοίνωση του ΕΟΔΥ
Ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, κατέγραψαν εντός του έτους 2023, αύξηση στον αριθμό των περιστατικών διεισδυτικής λοίμωξης από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α (iGAS) ιδιαίτερα σε παιδιά ηλικίας κάτω των δέκα ετών. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης νοσημάτων εκτίμησε ότι ο κίνδυνος για το γενικό πληθυσμό είναι χαμηλός, δεδομένου ότι η αύξηση των περιστατικών iGAS είναι σχετικά μικρή. Λόγω της αύξησης των κρουσμάτων iGAS διεθνώς, ο ΕΟΔΥ έχει ενημερώσει τις Υπηρεσίες Υγείας της χώρας μας να δηλώνουν όλα τα περιστατικά iGAS.
Από την αρχή του έτους 2023 και μέχρι σήμερα, έχουν δηλωθεί στον ΕΟΔΥ ενενήντα τέσσερα (94) περιστατικά με λοίμωξη από διεισδυτικό στρεπτόκοκκο ομάδας Α σε παιδιά και ενήλικες. Μεταξύ των περιστατικών περιλαμβάνονται και είκοσι τρεις (23) θάνατοι, εκ των οποίων έντεκα (11) σε παιδιά ηλικίας κάτω των δέκα ετών. Πρόσφατα καταγράφηκαν δυο περιστατικά διεισδυτικής νόσου από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α εκ των οποίων το ένα κατέληξε, στην ΠΕ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.
Ο β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος της ομάδας Α (GAS) είναι η συνηθέστερη αιτία βακτηριακής φαρυγγίτιδας σε παιδιά σχολικής ηλικίας. Σε σπάνιες περιπτώσεις, ενώ μπορεί να εμφανιστεί αρχικά, με μη ειδικά συμπτώματα (πυρετό, γενική κόπωση, απώλεια όρεξης), στη συνέχεια μπορεί να προκαλέσει σοβαρή και απειλητική για τη ζωή διεισδυτική λοίμωξη.
Η συχνότητα εμφάνισης της φαρυγγίτιδας από GAS συνήθως κορυφώνεται κατά τους χειμερινούς μήνες και τις αρχές της άνοιξης και συχνά αναφέρονται συρροές κρουσμάτων σε νηπιαγωγεία και σχολεία.
Ο εργαστηριακός έλεγχος πραγματοποιείται με την ταχεία ανίχνευση αντιγόνου του πυογόνου στρεπτοκόκκου στο φάρυγγα (strep test) και με καλλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος που συστήνεται να λαμβάνονται από επαγγελματία υγείας. Τα παιδιά με ιογενείς λοιμώξεις όπως η γρίπη, διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν λοίμωξη από iGAS.
Η έγκαιρη αναγνώριση της λοίμωξης από iGAS και η άμεση έναρξη αντιμικροβιακής και υποστηρικτικής θεραπείας για τα παιδιά που νοσούν είναι εξαιρετικά σημαντική για την αίσια έκβαση της νόσου. Επίσης, θα πρέπει να εντοπίζονται οι στενές επαφές των περιπτώσεων iGAS στο οικιακό και σχολικό περιβάλλον, να εκτιμάται η κατάστασή τους και να αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες με χορήγηση προφυλακτικής αντιμικροβιακής αγωγής όπου ενδείκνυται.