Κάθε άνοιξη, συνηθίζουμε να γυρίζουμε τους δείκτες μια ώρα μπροστά ώστε να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το φως της ημέρας. Αυτό σημαίνει ότι χάνουμε μια ώρα πολύτιμου ύπνου.
Τα ξημερώματα της Κυριακής 31 Μαρτίου οι δείκτες των ρολογιών θα πρέπει να μετακινηθούν μία ώρα μπροστά, δηλαδή από 3 π.μ. σε 4 π.μ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να σταματήσει την υποχρεωτική εναλλαγή ώρας το 2021, δίνοντας τη δυνατότητα σε κάθε κράτος-μέλος να επιλέξει ανεξάρτητα τη μονιμοποίηση της θερινής ή τη χειμερινής ώρας.
Το μέτρο ξεκίνησε για λόγους εξοικονόμησης ενέργειας ωστόσο, ειδικοί υποστηρίζουν ότι έχει αρνητικές επιπτώσεις στους βιολογικούς ρυθμούς των ανθρώπων.
Πολλοί από εμάς, λόγω των απαιτήσεων της επαγγελματικής ζωής, στερούμαστε ήδη τον ύπνο. Η αλλαγή της ώρας, η οποία διαταράσσει προσωρινά το εσωτερικό μας ρολόι, είναι ένας πρόσθετος στρεσογόνος παράγοντας.
Τι συμβαίνει στο σώμα μας όταν αλλάζει η ώρα;
Σύμφωνα με μελέτη της Αμερικανικής Ακαδημίας Ιατρικής του Ύπνου, το 55% των ενηλίκων αισθάνονται κουρασμένοι κατά τη διάρκεια της μετάβασης στη θερινή ώρα.
Όταν αλλάζει η ώρα, αλλάζει και ο κιρκάδιος ρυθμός σας – το 24ωρο εσωτερικό σας ρολόι που συγχρονίζεται με την ανατολή και τη δύση του ήλιου – γεγονός που μπορεί να προκαλέσει αϋπνίες και να πυροδοτήσει ημικρανίες και πονοκεφάλους, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Neurology.
Σύμφωνα με το Ίδρυμα Ύπνου των ΗΠΑ, η αϋπνία μπορεί να επηρεάσει τη σκέψη, την προσοχή, τη μνήμη, την ενέργεια, την όρεξη και τη διάθεσή σας, ενώ μακροπρόθεσμα, συνδέεται με πολλά προβλήματα υγείας, όπως οι καρδιακές παθήσεις, ο διαβήτης, η παχυσαρκία και οι ψυχικές διαταραχές.
Μάλιστα, ερευνητές στη Σουηδία παρατήρησαν ότι το ποσοστό των σοβαρών καρδιακών επεισοδίων αυξάνεται από 6% σε 10% τις 3 πρώτες εργάσιμες ημέρες μετά την αλλαγή της ώρας. Τα ευρήματά τους δημοσιεύθηκαν στο New England Journal of Medicine.
Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Journal of Clinical Sleep Medicine έδειξε ότι η αλλαγή της ώρας μπορεί να προκαλέσει και κοινωνικό (social) «jet lag».
O όρος «social jet lag» χρησιμοποιείται για να περιγράψει την ασυμφωνία μεταξύ της βιολογικής ώρας, που καθορίζεται από το εσωτερικό ρολόι του σώματος, και των κοινωνικών χρόνων, που υπαγορεύονται κυρίως από κοινωνικές υποχρεώσεις όπως το σχολείο ή η εργασία.
Πώς θα ανακάμψουμε
- Για να επαναφέρετε τον ύπνο σας, μπορείτε να δοκιμάσετε αυτό που ονομάζεται «περιορισμός ύπνου», να κοιμάστε δηλαδή και να ξυπνάτε την ίδια ώρα ανεξάρτητα από την αλλαγή της ώρας. Η διατήρηση της ίδιας ώρας αφύπνισης είναι πιο σημαντική από την ώρα του ύπνου. Ανεξάρτητα από το πόσο κουρασμένοι είστε, είναι σημαντικό να ξυπνάτε την ίδια ώρα κάθε μέρα, ακόμα και το Σαββατοκύριακο, που συνηθίζουμε να κοιμόμαστε περισσότερο.
- Αποφύγετε την καφεΐνη και το έντονο φως το βράδυ. Αφήστε το κινητό ή οποιαδήποτε άλλη ηλεκτρονική συσκευή στην άκρη.
- Αποφύγετε τρόφιμα και ποτά που θα σας κρατήσουν ξύπνιους, όπως καφεϊνούχα ποτά και σοκολάτες πριν από τον ύπνο.
- Βεβαιωθείτε ότι έχετε άφθονο ηλιακό φως το πρωί μετά την αλλαγή. Το φως έχει ισχυρές επιδράσεις στο εσωτερικό ρολόι του σώματός μας και θα σας βοηθήσει να αισθάνεστε λιγότερο κουρασμένοι.
- Αν αισθάνεστε νυσταγμένοι την επομένη της αλλαγής, προσπαθήστε να αντισταθείτε στον μεσημεριανό ύπνο. Αν είναι ανάγκη, περιορίστε τον σε 15 έως 20 λεπτά, ιδανικά αργά το πρωί.
- Βεβαιωθείτε ότι ούτε εσείς ούτε τα παιδιά σας θα αφήσετε καμία εργασία να ολοκληρωθεί τη Δευτέρα το πρωί πριν από τη δουλειά ή την έναρξη του σχολείου. Ο εγκέφαλός σας ενδέχεται να… κοιμάται ακόμα.