Η συναισθηματική νοημοσύνη είναι απαραίτητη για να μπορεί ο άνθρωπος να λειτουργεί ομαλά μέσα στις σχέσεις του και να τις απολαμβάνει. Για να αναπτυχθεί ένα συναισθηματικά ευφυές παιδί, θα πρέπει οι γονείς να το υποστηρίζουν από μικρό, καθοδηγώντας το σωστά στο να αναγνωρίζει και να εκφράζει τα συναισθήματά του με υγιή τρόπο.
Η συναισθηματική νοημοσύνη (EQ) είναι η ικανότητα ενός ατόμου να κατανοεί, να ερμηνεύει, να εκφράζει και να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του και η δεξιότητα να καταφέρνει να πορεύεται στις διαπροσωπικές του σχέσεις με επίγνωση και ενσυναίσθηση. Όλα αυτά διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο και επηρεάζουν και τις κοινωνικές δεξιότητες του ατόμου, το IQ του, την ψυχική υγεία και γενικότερα την επιτυχία σε όλους τους τομείς της ενήλικής ζωής.
Διαβάστε επίσης: Παιδιά: Ούτε επιβράβευση ούτε… απειλές! Γίνεται να μας ακούσουν κι αλλιώς
Επειδή, λοιπόν, όλα τα άτομα έχουν την ικανότητα να αναπτύξουν τη συναισθηματική τους νοημοσύνη, οι γονείς ως ενήλικες οφείλουν να διδάξουν στα παιδιά τους τους τρόπους. Ας δούμε αναλυτικά πως:
Ορίστε τις λέξεις για να περιγράψετε τα συναισθήματα του παιδιού σας
Για να μάθει ένα παιδί να αναγνωρίζει τα συναισθήματά του, θα πρέπει να του μάθετε πώς να κατονομάζει καθετί που νιώθει. Μπορείτε να του μάθετε να λέει ότι είναι πληγωμένο, θυμωμένο και χαρούμενο και να αντιστοιχεί κάθε λέξη στο ανάλογο συναίσθημα. Όταν, μάλιστα, βλέπετε ότι το παιδί σας σωματοποιεί το άγχος του, παρατηρήστε το και εκφράστε το. Πείτε για παράδειγμα: «Βλέπω ότι σφίγγεις τα δόντια σου και τις γροθιές σου. Πρέπει να νιώθεις πολύ θυμωμένος. Είναι αλήθεια;». Μ’ αυτό τον τρόπο θα χτίσετε σιγά – σιγά ένα λεξιλόγιο συναισθημάτων, αρνητικών αλλά και θετικών.
Δείξτε ενσυναίσθηση
Όταν βλέπετε το παιδί σας αναστατωμένο ή πολύ λυπημένο, μην προσπαθήσετε να ακυρώσετε όσα νιώθει. Με αυτό τον τρόπο, ακόμα κι αν τα παιδιά θέλουν να εκφραστούν, μπορεί να μπλοκάρουν και να μην το κάνουν. Δείξτε τους ενσυναίσθηση, ότι καταλαβαίνετε όσα τα προβληματίζουν και εκτιμάτε όσα νιώθουν. Δώστε στο παιδί σας να καταλάβει ότι είναι φυσιολογικό αυτό που νιώθει χωρίς ντροπή και ενοχές.
Μάθετε στο παιδί τον τρόπο να εκφράζει τα συναισθήματά του
Μπορεί στην αρχή ένα παιδί να εκφράζει απότομα ή πολύ έντονα τα συναισθήματά του. Δίνοντας οι ίδιοι το καλό παράδειγμα, μπορείτε να του μάθετε ποιος είναι ο κατάλληλος τρόπος να εκφράζει τα συναισθήματά του. Αν είναι λυπημένο θα μπορούσε να πει, «Νιώθω πληγωμένος που ο φίλος μου δεν μου είπε να πάω στο πάρτι του» και όχι να ουρλιάζει και να σπάει πράγματα. Θα πρέπει να λειτουργείτε κι εσείς, όμως, με τον ίδιο τρόπο. Να δίνετε το σωστό παράδειγμα.
Διδάξτε τους υγιείς τρόπους αντιμετώπισης
Μόλις τα παιδιά μάθουν να αναγνωρίζουν και να κατανοούν τα συναισθήματά τους, θα πρέπει να βρουν και τους σωστούς τρόπους να τα διαχειρίζονται και να τα αντιμετωπίζουν. Θα πρέπει να μάθουν να ηρεμούν, να καθησυχάζουν τον εαυτό τους και να αντιμετωπίζουν τους φόβους τους. Σκεφτείτε να του δείξετε κάποιες αναπνοές, να του μάθετε να καταφεύγει σε ένα βιβλίο ζωγραφικής, ή χαλαρωτική μουσική όταν είναι αγχωμένο κ.ο.κ.
Διδάξτε στο παιδί πώς να επιλύει τα προβλήματα
Όταν το παιδί σας αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα, βοηθήστε το να σκεφτεί τρόπους για την επίλυσή του. Στην προκειμένη στιγμή, μπορεί το πρόβλημα να είναι ένα παιχνίδι που δεν του παραχωρεί το αδερφάκι του. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να σκεφτεί πιθανές λύσεις, να τις αξιολογήσει και να επιλέξει ποια από αυτές είναι η καλύτερη για να εφαρμόσει. Αν βλέπετε ότι δεν κατευθύνεται προς τον σωστό δρόμο, δείξτε του πώς πρέπει να κινηθεί.
Η συναισθηματική νοημοσύνη δεν χτίζεται από τη μια στιγμή στην άλλη
Πρέπει να αποτελεί έναν καθημερινό στόχο. Αδράξτε την ευκαιρία και μιλήστε για τα συναισθήματα που μπορεί να νιώθουν οι χαρακτήρες σε βιβλία ή ταινίες και αναλύστε τους τρόπους που θα μπορούσαν να τους βγάλουν από πιθανά αδιέξοδα. Στην περίπτωση που τα παιδιά σας κάνουν λάθη, βοηθήστε τα να τα δουν ως ευκαιρίες για να βελτιωθούν, κατανοώντας, πάντα, τι αισθάνονται και οι άλλοι άνθρωποι. Ένα συναισθηματικά ευφυές παιδί έχει ένα σημαντικό όπλο στη φαρέτρα του για να διεκδικήσει την ευημερία του σε όλη τη μετέπειτα ζωή του.