«Δεν ακούς». Σίγουρα θα έχετε ακούσει το παιδί σας να σας το λέει ενώ διανύει την εφηβεία. Μια φράση με δυο μόνο λέξεις που όμως αρκεί για να μας γεμίσει ως γονείς αρνητικά συναισθήματα και τη σκέψη πως συνεχώς λέμε και κάνουμε κάτι λάθος.
Όταν καταβάλλουμε προσπάθεια να επικοινωνήσουμε με το έφηβο παιδί μας και η απάντηση είναι «δεν με ακούς» ή «δεν με καταλαβαίνεις», είναι εύκολο να απογοητευτούμε, ακόμα και να αισθανθούμε ενοχές. Η αλήθεια είναι πως, οι έφηβοι, τις περισσότερες φορές, θέλουν να μοιραστούν την εμπειρία και τα συναισθήματά τους χωρίς σχόλια και εμείς δυσκολευόμαστε να κάνουμε ένα βήμα πίσω. Να απεμπλακούμε από τη νοοτροπία να συμβουλεύσουμε και να προσφέρουμε άμεσα λύσεις. Ναι, οι προθέσεις μας είναι καλές, αλλά το παιδί το βλέπει διαφορετικά.
Διαβάστε επίσης: Μόνο τόσοι έφηβοι αισθάνονται τους γονείς τους δίπλα τους
Γι’ αυτό πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως άλλο ακοή κι άλλο ακρόαση. Η ακρόαση αφορά τη σύνδεση και την προσοχή σε όσα το παιδί μοιράζεται μαζί μας. Όταν δίνουμε χώρο και δείχνουμε στους εφήβους μας ότι εμπιστευόμαστε την ικανότητά τους να επιλύουν προβλήματα με τον δικό τους τρόπο, τότε ίσως να σταματήσουν να μας κατηγορούν.
5 αποτελεσματικές φράσεις για καλύτερη επικοινωνία στην εφηβεία
#1 «Πώς μπορώ να σε βοηθήσω αυτή τη στιγμή;»
Όταν κάνουμε αυτή την ερώτηση, δείχνουμε στα παιδιά ότι έχουν τον έλεγχο του τι θα συμβεί στη συνέχεια και ότι είμαστε πρόθυμοι να συνεργαστούμε μαζί τους. Η αβεβαιότητα του παιδιού έναντι ενός προβλήματος, μπορεί να μας προκαλέσει να προχωρήσουμε στην προσφορά λύσεων, ωστόσο τα παιδιά μπορεί να χρειάζονται χρόνο για να ανακαλύψουν τις δικές τους ικανότητες επίλυσης προβλημάτων, ψάχνοντας βαθύτερα τον εαυτό τους.
#2 «Είμαι εδώ για σένα»
Η εφηβεία συνοδεύεται από έντονα συναισθήματα, τα οποία τα παιδιά καλούνται να ρυθμίσουν. Αυτή η διαδικασία όμως δεν είναι εύκολη δεδομένου πως ο εγκέφαλός τους ακόμα αναπτύσσεται. Σε δύσκολες συναισθηματικά στιγμές, το να πούμε στο παιδί «ηρέμησε» ή «πάρε μια ανάσα», δεν είναι απαραίτητα αποδοτικό. Όταν προσπαθούμε να κάνουμε τον έφηβό μας να νιώσει καλύτερα καταπραΰνοντας τα συναισθήματά του, ακυρώνουμε κατά κάποιον τρόπο την εμπειρία του και τη φυσική του απόκριση σε αυτά.
Ο στόχος λοιπόν είναι να δείξετε στο παιδί πως είστε εκεί για εκείνο. Ακόμα και η σιωπή έχει τη δύναμη να δείξει στο παιδί πως μπορείτε να το βοηθήσετε να συγκρατήσει οποιαδήποτε συναισθήματα προκύψουν.
#3 «Τι έχει νόημα για σένα;»
Επειδή βρεθήκατε σε παρόμοια κατάσταση στην εφηβεία σας, δεν σημαίνει ότι πρέπει να μοιραστείτε την εμπειρία σας. Οι έφηβοι γίνονται εγωκεντρικοί, ένα αναπτυξιακά φυσιολογικό χαρακτηριστικό σε αυτή την ηλικία. Παράλληλα, οι έφηβοι σπάνια ερωτώνται τι θέλουν, επομένως όταν ένας ενήλικας κάνει αυτή την ερώτηση, όχι μόνο παρέχει μια ευκαιρία στον έφηβο να σκεφτεί τις επιλογές του, αλλά επίσης το παιδί εξασκεί στην πράξη την αυτοπεποίθηση και τις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων. 
#4 «Δεν ξέρω σίγουρα τι να σου πω»
Ως γονείς συχνά θεωρούμε πως πρέπει να λέμε πάντα το σωστό, λες και οι… τέλειες λέξεις θα αναιρέσουν κατά κάποιο τρόπο μια οδυνηρή εμπειρία ή θα αμβλύνουν μια ταλαιπωρία που γνωρίζουμε ότι μπορεί να περάσει μόνο με τον καιρό.
Η παραπάνω δήλωση δείχνει μια αυθεντικότητα. Την προθυμία να αναγνωρίσουμε ότι δεν έχουμε όλες τις απαντήσεις. Σκοπός πρέπει να είναι να συνδεθούμε με τον έφηβο μας. Κι όταν κολλάμε στην αναζήτηση των σωστών λέξεων, κινούμαστε προς την κατεύθυνση της αποσύνδεσης.
#5 «Μπορώ μόνο να φανταστώ τι περνάς»
Οι έφηβοι σπεύδουν να επισημάνουν τι κάνουμε λάθος, αλλά δεν μας λένε και τον τρόπο που θεωρούν τελικά σωστό.
Αυτή η φράση ευθυγραμμίζεται με τη συναισθηματική επικύρωση και την αναγνώριση της μοναδικότητας της προοπτικής του παιδιού μας. Μας αποτρέπει επίσης από το να ξεδιπλώσουμε προσωπικές μας σκέψεις και συναισθήματα, αφήνοντας έτσι χώρο για περαιτέρω συζήτηση και ελαχιστοποιεί την πιθανότητα αρνητικής ανατροφοδότησης, καθώς η λέξη «φαντάζομαι» υπογραμμίζει την προθυμία να εξερευνήσουμε αντί να βγάλουμε βιαστικά συμπεράσματα.
