Η προκλητική συμπεριφορά είναι συνηθισμένη, ανεξάρτητα από την ηλικία του παιδιού. Αν και μπορεί να είναι δύσκολο να την διαχειριστούμε, μπορούμε να μειώσουμε σημαντικά θυμό, ξεσπάσματα και ανυπακοή, εστιάζοντας σε μερικές θεμελιώδεις αρχές. Μια αποτελεσματική προσέγγιση συνδυάζει ηρεμία, σταθερότητα και ενσυναίσθηση. Πώς συνδυάζονται όλα αυτά παράλληλα με τα όρια για να είναι η αλληλεπίδρασή μας με το παιδί μας πιο εποικοδομητική;
Διαβάστε επίσης: Τα παιδιά μπορεί επίσης να βιώνουν εποχική συναισθηματική διαταραχή
Ηρεμία και παιδί
Τα παιδιά οποιασδήποτε ηλικίας είναι πιο πιθανό να αντιδράσουν ακόμη πιο άσχημα αν αισθανθούν ένταση ή σκληρότητα. Για παράδειγμα, αν το παιδί αρνείται να κάνει τα μαθήματά του και υψώσουμε τον τόνο της φωνής μας, πιθανότατα δεν θα ολοκληρώσει ποτέ τις εργασίες του. Η διατήρηση της ηρεμίας απέναντι στο πείσμα του παιδιού δεν σημαίνει ότι αφήνουμε τη συμπεριφορά του ανεξέλεγκτη. Σημαίνει πως δίνουμε στον εαυτό μας το χώρο και τον χρόνο που χρειάζεται για να ανταποκριθεί με στοχασμό. Η δική μας αυτορρύθμιση διδάσκει στα παιδιά να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους και θέτει τις βάσεις για μια πιο παραγωγική επίλυση προβλημάτων.
Εξασκηθείτε λοιπόν στην «παύση». Όταν η ανυπακοή του παιδιού εντείνεται, πάρτε μερικές βαθιές αναπνοές για να ηρεμήσετε πριν απαντήσετε. Μιλήστε του με απαλή αλλά σταθερή φωνή για να επικοινωνήσετε τι περιμένετε από εκείνο.
Σταθερότητα
Η σταθερότητα είναι απαραίτητη για τον περιορισμό της άσχημης συμπεριφοράς, αλλά υπάρχει μια λεπτή γραμμή μεταξύ της σταθερότητας και του ελέγχου. Αν το παιδί αρνείται επίμονα να συμμαζέψει το δωμάτιό του, εκφράστε σαφείς προσδοκίες: «Ο κανόνας στο σπίτι μας είναι ότι όλοι βοηθούν στις δουλειές κι αν δεν γίνουν, δεν θα μπορούμε να απολαύσουμε τις δραστηριότητες του Σαββατοκύριακου». Το μήνυμα αυτό μεταδίδει σταθερότητα. Τα όρια είναι ξεκάθαρα, όπως και οι συνέπειες, αλλά επιτρέπουν ταυτόχρονα στο παιδί να αισθάνεται ότι έχει έναν βαθμό ελέγχου.
Μία από τις πιο αποτελεσματικές στρατηγικές είναι να προσφέρουμε περιορισμένες επιλογές. Για παράδειγμα: «Μπορείς να κάνεις τις δουλειές τώρα ή μετά το δείπνο, αλλά πρέπει να γίνουν πριν τον ύπνο».
Όταν βάζετε όρια, χρησιμοποιήστε τις λέξεις «όταν/τότε». Για παράδειγμα: «Όταν ολοκληρωθούν οι εργασίες για το σπίτι, τότε μπορείς να δεις τηλεόραση». Αυτό καθιστά σαφές ότι η ικανοποίηση των προσδοκιών οδηγεί σε θετικά αποτελέσματα. 
Ενσυναίσθηση
Όταν τα παιδιά αισθάνονται ότι τα συναισθήματά τους γίνονται κατανοητά, είναι πιο πιθανό να συνεργαστούν γιατί δεν χρειάζεται να παλέψουν για να ακουστούν. Ενσυναίσθηση δεν σημαίνει ότι συμφωνείτε με την περιφρονητική συμπεριφορά του παιδιού, αλλά ότι επικυρώνετε την εμπειρία του. Η ενσυναίσθηση είναι ένα ισχυρό εργαλείο που ηρεμεί τη συναισθηματική… καταιγίδα και προάγει τη συνεργασία. Το να ακούτε προσεκτικά, να επαναλαμβάνετε τα λόγια του παιδιού και να ονομάζετε τα συναισθήματά του, μειώνει τη συναισθηματική αντιδραστικότητα και αναπτύσσει τη σύνδεση.
Χρησιμοποιήστε φράσεις όπως: «Ακούγεσαι απογοητευμένος/η επειδή…» ή «Είσαι αναστατωμένος/η για αυτό…». Έτσι, δείχνετε στο παιδί σας ότι δίνετε προσοχή στα συναισθήματά του, γεγονός που το ωθεί να ασχοληθεί με την επίλυση του προβλήματος.
Παιδί: Συνδυάστε ηρεμία, σταθερότητα και ενσυναίσθηση για μόνιμη και γρήγορη αλλαγή
Ο συνδυασμός ηρεμίας, σταθερότητας και ενσυναίσθησης δημιουργεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη μείωση της προκλητικής συμπεριφοράς. Όταν αυτές οι στρατηγικές χρησιμοποιούνται μαζί, ενισχύουν η μία την άλλη. Μια συνδυαστική προσέγγιση είναι πιο πιθανό να έχει ως αποτέλεσμα λιγότερες συγκρούσεις με την πάροδο του χρόνου.
Παιδί: Επιπλέον στρατηγικές που ενισχύουν τη συνεργασία
- Καθιερώστε σταθερές ρουτίνες- Προβλέψιμα προγράμματα για δραστηριότητες όπως γεύματα, ώρα ύπνου, διάβασμα και δουλειές.
- Ενισχύστε τη θετική συμπεριφορά- Επαινέστε τη συνεργασία και αναγνωρίστε τις προσπάθειες για αυτορρύθμιση.
- Δείξτε στο παιδί σας πώς διαχειρίζεστε τα δικά σας συναισθήματα σε στρεσογόνες καταστάσεις. Τα παιδιά μαθαίνουν παρατηρώντας και η ήρεμη απόκρισή σας θα τα ενθαρρύνει να κάνουν το ίδιο.
- Επιλέξτε τις μάχες σας- Εστιάστε στα πιο κρίσιμα ζητήματα και παραβλέψτε τα όχι και τόσο σημαντικά.
