Μια συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο International Journal of Obesity διερεύνησε πώς ο συνδυασμός άσκησης με ένα συγκεκριμένο πρωτόκολλο της διαλειμματικής νηστείας επηρεάζει τη σύνθεση του σώματος και το αδυνάτισμα.
Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι η χρονικά περιορισμένη σίτηση μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της λιπώδους μάζας και του ποσοστού σωματικού λίπους καλύτερα από την άσκηση χωρίς περιορισμό στις ώρες φαγητού.
Η διαλειμματική νηστεία περιλαμβάνει την αποχή από το φαγητό ή τον περιορισμό των θερμίδων σε συγκεκριμένες ώρες. Το πρωτόκολλο της χρονικά περιορισμένης σίτησης που εξετάστηκε στην εν λόγω έρευνα αφορούσε τη νηστεία για 12 έως 20 ώρες την ημέρα, με 4 έως 12 ώρες ελεύθερες για φαγητό.
Η ανασκόπηση συνέλεξε δεδομένα από 15 μελέτες που εξέτασαν 338 συμμετέχοντες, οι οποίοι ήταν υγιείς ενήλικες. Οι ερευνητές πραγματοποίησαν αναλύσεις υποομάδων για να εξετάσουν μεταβλητές που επηρεάζουν τα αποτελέσματα, όπως ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ), ο τύπος άσκησης και η πρόσληψη ενέργειας. Ο μέσος ΔΜΣ των συμμετεχόντων στις μελέτες κυμαίνονταν από φυσιολογικό έως υπέρβαρο. Η επιτρεπόμενη περίοδος φαγητού ήταν κυρίως μεταξύ 12:00 και 21:00. Η γυμναστική γινόταν κατά τη διάρκεια των «παραθύρων» φαγητού και οι τύποι άσκησης περιλάμβαναν αερόβια άσκηση, προπόνηση με αντίστασεις ή συνδυασμό και των δύο.
Διαλειμματική νηστεία, άσκηση και αδυνάτισμα: Οι περιορισμοί της έρευνας
Η ανασκόπηση είχε κάποιους περιορισμούς: Πρώτον, οι μελέτες επικεντρώθηκαν σε υγιείς ενήλικες συμμετέχοντες, αποκλείοντας άτομα με προβλήματα, όπως καρδιομεταβολικές παθήσεις. Δεύτερον, οι μελέτες δεν ήταν όλες του ίδιου τύπου, κάτι που μπορεί να επηρεάσει τα συνολικά αποτελέσματα. Υπήρχαν διαφορές σε παράγοντες όπως η διατροφή, τα προγράμματα άσκησης και οι μέθοδοι μέτρησης της σύνθεσης του σώματος. Τρίτον, 13 από τις μελέτες περιλάμβαναν συμμετέχοντες με ΔΜΣ 25 ή λιγότερο. Ένας ΔΜΣ από 18,5 έως κάτω από 25 θεωρείται υγιές βάρος. Συνεπώς, τα δεδομένα δεν περιλάμβαναν πολλά άτομα με παχυσαρκία, και οι περισσότεροι συμμετέχοντες ήταν μεταβολικά υγιείς. Αυτό περιορίζει τη γενίκευση των αποτελεσμάτων.
Επιπλέον, η συμμόρφωση των συμμετεχόντων με την διαλειμματική νηστεία αναφέρθηκε από τους ίδιους, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε ανακρίβειες και υποεκτίμηση της ενεργειακής πρόσληψης. Τέλος, οι μελέτες είχαν μικρή διάρκεια, επομένως τα αποτελέσματα δεν εξέτασαν τις μακροπρόθεσμες συνέπειες.
Οι συγγραφείς αναγνωρίζουν ότι οι παραπάνω καθώς και άλλοι παράγοντες, επιβάλλουν περαιτέρω έρευνα για να εξεταστούν τα ευρήματα.
«Απαιτούνται αυστηρότερες, ελεγχόμενες δοκιμές για να επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητα της διαλειμματική νηστείας σε συνδυασμό με την άσκηση. Ενώ η χρονικά περιορισμένη σίτιση σε συνδυασμό με την άσκηση θα μπορούσε να αποτελέσει μια αποτελεσματική στρατηγική για αδυνάτισμα, η εφαρμογή της πρέπει να είναι εξατομικευμένη. Οι μελέτες θα πρέπει επίσης να εξετάσουν τη μακροπρόθεσμη συμμόρφωση και τη βιωσιμότητα ενός τέτοιου πλάνου στην πραγματική ζωή», υπογραμμίζουν οι ειδικοί.
Τι μας ταιριάζει
Η πλειονότητα των επιστημονικών δεδομένων συνηγορεί πως η διαλειμματική νηστεία αφορά μια αποτελεσματική μέθοδο για αδυνάτισμα, ενώ έχει πιθανά οφέλη και σε δείκτες υγείας. Ταυτόχρονα, φαίνεται ότι σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να υπερτερεί έναντι πιο μετριοπαθών μοντέλων διατροφής ως προς την απώλεια βάρους, αλλά αυτό απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση. Δεν πρέπει να παραβλέψουμε ότι είναι ακατάλληλη για συγκεκριμένες μερίδες του πληθυσμού όπως παιδιά, εγκύους και διαβητικούς.
Έχοντας τα παραπάνω κατά νου, το ερώτημα που τίθεται είναι ποιο είδος διατροφής ταιριάζει στον καθένα από εμάς. Αν σας διευκολύνει να τρώτε ένα με δύο γεύματα μέσα στην ημέρα, τότε η διαλειμματική νηστεία πιθανότατα να αποτελεί λύση. Αν πάλι όχι, τότε πιο «κλασικές» μέθοδοι απώλειας βάρους μπορούν να δουλέψουν εξίσου καλά για εσάς, χωρίς να περιοριστείτε όσο απαιτεί η διαλειμματική νηστεία.
Γενικά, αξίζει να σημειωθεί πως με ερωτηματικό παραμένει ακόμη η καταλληλότητα του πρωτοκόλλου για αθλητές και αθλούμενους, αφού η χρονική στιγμή της κατανάλωσης γευμάτων έχει μεγάλη σημασία, με βάση το αγώνισμα.