Οι σημερινοί έφηβοι έρχονται αντιμέτωποι με μια πρόκληση που οι γονείς τους δεν αντιμετώπισαν ποτέ: την πίεση να είναι συνεχώς διαθέσιμοι στους διαδικτυακούς τους φίλους. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Πάντοβα στην Ιταλία υποστηρίζουν πώς αυτή η ψηφιακή πίεση δημιουργεί άγχος που οδηγεί σε συγκρούσεις στον πραγματικό κόσμο στη φιλία μεταξύ εφήβων.
Στα πλαίσια της νέας μελέτης, που δημοσιεύθηκε στο Frontiers in Digital Health, η ερευνητική ομάδα παρακολούθησε 1.185 εφήβους επί έξι μήνες για να κατανοήσει πώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζουν τις φιλίες τους. Αυτό που διαπίστωσαν δίνει μια ανησυχητική εικόνα για τις σύγχρονες σχέσεις των εφήβων.
Διαβάστε επίσης: Έφηβοι: Πενταπλάσιο κίνδυνο υπέρτασης έχουν όσοι δεν κοιμούνται επαρκώς
Οι ειδικοί εντόπισαν δύο βασικούς τύπους «ψηφιακού στρες»: Ο πρώτος αναφέρεται στην πίεση που νιώθουν οι έφηβοι να είναι πάντα διαθέσιμοι και να ανταποκρίνονται στους διαδικτυακούς τους φίλους. Ο δεύτερος είναι η απογοήτευση που προκύπτει όταν οι φίλοι δεν ανταποκρίνονται τόσο γρήγορα ή τόσο συχνά όσο αναμενόταν.
«Αν οι έφηβοι παρατηρήσουν ότι οι φίλοι τους είναι ενεργοί στο διαδίκτυο ή περνούν χρόνο με άλλους, ενώ αγνοούν τα μηνύματά τους, μπορεί να νιώσουν απόρριψη», εξηγούν οι συγγραφείς της μελέτης. «Για τους εφήβους, αυτές οι οπτικές ενδείξεις μπορεί να προκαλέσουν έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις που οδηγούν σε πραγματικές διαφωνίες», προσθέτουν.
Οι έφηβοι την απογοήτευση την ερμηνεύουν συχνά ως προδοσία και σπάνια επιστρέφουν στη σχέση, καταλήγοντας συχνά να μη χαιρετιούνται, παρόλο που βρίσκονται στον ίδιο χώρο (π.χ. σχολείο).
Είναι η ψηφιακή φιλία αληθινή;
Από τη μία πλευρά, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προσφέρουν νέες ευκαιρίες για επικοινωνία και κοινωνικοποίηση. Από την άλλη, ενέχουν κινδύνους απομόνωσης και ψευδούς αίσθησης εγγύτητας.
Οι έφηβοι συχνά νιώθουν ότι πρέπει να φαίνονται ευτυχισμένοι, κοινωνικοί και επιτυχημένοι, ακόμα κι αν δεν αισθάνονται έτσι στην πραγματικότητα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συγκρίσεις, χαμηλή αυτοεκτίμηση και αίσθηση μοναξιάς, ακόμα και όταν περιβάλλονται από τόσους διαδικτυακούς φίλους.
Η ψηφιακή επικοινωνία στερείται της φυσικής επαφής, της γλώσσας του σώματος και των άμεσων συναισθηματικών αντιδράσεων, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε παρεξηγήσεις ή ρηχές σχέσεις.
Οι ουσιαστικές φιλίες απαιτούν ειλικρίνεια, εμπιστοσύνη και πραγματική σύνδεση. Τα social media μπορούν να λειτουργήσουν ως εργαλείο ενίσχυσης των σχέσεων, αλλά δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη δύναμη της προσωπικής επαφής. Οι στιγμές που μοιράζονται οι έφηβοι εκτός διαδικτύου – οι συζητήσεις πρόσωπο με πρόσωπο, οι κοινές εμπειρίες, η αλληλοϋποστήριξη στις δύσκολες στιγμές – είναι αυτές που θέτουν τις βάσεις της φιλίας.
Η ισορροπία ανάμεσα στον ψηφιακό και τον πραγματικό κόσμο είναι το κλειδί για τη διαμόρφωση υγιών, αληθινών σχέσεων που αντέχουν στον χρόνο.
