Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ, διεθνώς ADHD: Attention Deficit Hyperactivity Disorder) είναι μια από τις πιο κοινές νευροαναπτυξιακές διαταραχές παγκοσμίως. Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητας, αποτελεί το συχνότερο πρόβλημα μάθησης και συμπεριφοράς της παιδικής ηλικίας.
Διαβάστε επίσης: Παιδί: Γιατί αφήνει στη μέση κάθε δραστηριότητα που ξεκινά;
Τα παιδιά με ΔΕΠΥ αντιμετωπίζουν συχνά δυσκολίες στο σχολείο και στην κοινωνική τους ζωή λόγω της υπερκινητικότητας, της παρορμητικότητας και της αδυναμίας να συγκεντρωθούν για μεγάλες περιόδους. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της ΔΕΠΥ στα παιδιά περιλαμβάνουν:
Δυσκολία στη συγκέντρωση: Τα παιδιά με ΔΕΠΥ έχουν δυσκολία να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους, να παρακολουθήσουν το μάθημα ή να εστιάσουν σε μια δραστηριότητα για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Υπερκινητικότητα: Αντί να κάθονται ήρεμα, τα παιδιά συχνά κινούνται ασταμάτητα, τρέχουν ή σκαρφαλώνουν σε ακατάλληλες περιστάσεις και έχουν δυσκολία στο να παραμείνουν καθισμένα για παρατεταμένο χρόνο.
Παρορμητικότητα: Τα παιδιά με ΔΕΠΥ συχνά διακόπτουν τους άλλους, έχουν δυσκολία να περιμένουν τη σειρά τους ή να κάνουν υπομονή, και ενεργούν χωρίς να σκέφτονται τις συνέπειες.
Η ΔΕΠΥ μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στις σχέσεις του παιδιού με τους γονείς, τους δασκάλους και τους συμμαθητές του. Επίσης, τα παιδιά με ΔΕΠΥ συχνά παρουσιάζουν προβλήματα με τη μαθησιακή απόδοση και την αυτοεκτίμησή τους.
Η διάγνωση της ΔΕΠΥ στα παιδιά γίνεται μόνο από ειδικούς, όπως παιδοψυχίατρους ή ψυχολόγους, που αξιολογούν τα συμπτώματα και την επίδρασή τους στη ζωή του παιδιού – όχι από το TikTok!
Μην κάνετε διάγνωση από το TikTok
Σχεδόν τα μισά που βλέπετε στο TikTok για τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ είναι παραπλανητικά, επηρεάζοντας ενδεχομένως τον τρόπο με τον οποίο οι γονείς αντιλαμβάνονται τη διαταραχή.
Τα βίντεο αυτά έχουν τεράστια δημοτικότητα, καθώς συλλογικά συγκεντρώνουν σχεδόν μισό δισεκατομμύριο προβολές. Ωστόσο, σύμφωνα με τη νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό PLOS One, μόλις το 48,7% περιέγραφαν σωστά τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ. Επιπλέον, πολλοί δημιουργοί περιεχομένου (content creators) του TikTok παρουσίαζαν ως παθολογικά συμπτώματα τις καθημερινές προσωπικές τους εμπειρίες.
Η ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας στο Βανκούβερ του Καναδά, υποστηρίζουν ότι «τα εύπεπτα και σύντομα βίντεο που δημιουργήθηκαν για να τραβήξουν την προσοχή των χρηστών, μπορεί να καταστήσουν δύσκολη την ιεράρχηση των συμπτωμάτων».
Οι συγγραφείς της μελέτης εξηγούν ότι η επαναλαμβανόμενη έκθεση σε περιεχόμενο που ευθυγραμμίζεται με τις προϋπάρχουσες πεποιθήσεις αυξάνει την αντιληπτή αξιοπιστία του περιεχομένου και την πιθανότητα να το μοιραστούν, ένα φαινόμενο που είναι γνωστό ως «θάλαμος αντήχησης» (echo chamber).
«Οι ανεκδοτικές ιστορίες και οι προσωπικές εμπειρίες είναι ισχυρές, αλλά όταν στερούνται πλαισίου, μπορεί να οδηγήσουν σε παρανοήσεις σχετικά με την ΔΕΠΥ και την ψυχική υγεία γενικότερα», υπογραμμίζουν οι ειδικοί.
